Er bestaan verschillende vormen van tolken: conferentietolken, sociaal tolken, gerechtstolken, doventolken.

Op het eerste gezicht wordt hier een verrassende link gelegd. En toch …

Aan alle zit een aspect vast van waarden die ons nauw aan het hart liggen.

Neem nu conferentietolken.

In vergaderingen van het Europees parlement mag ieder zijn eigen taal spreken. Eenvoudige verklaring: als je verkozen bent in je land, moet je op Europees niveau mee kunnen doen, je kiezers kunnen vertegenwoordigen, ook als je enkel Ests of Portugees spreekt. Vandaar de tolken. Democratie, gelijkberechtiging, respect voor de kiezer  ...  het komt er allemaal bij kijken.

Net zoals je je in je eigen taal, of dat nu Nederlands of Maltees is, kunt richten tot de Europese instellingen en in het bijzonder tot de Europese Ombudsman (petitierecht).

Gelijke toegangskansen voor alle burgers zitten uitdrukkelijk in de Europese verdragen vervat, iets dat misschien niet algemeen bekend is.

Of neem sociaal tolken. Deze activiteit vind je in een heel aantal sectoren: ziekenhuizen, openbare diensten, gevangenissen, politie, vluchtelingenopvang … Met de toename van de migratie en van het aantal vluchtelingen (asiel is ook een mensenrecht!) is het toegankelijk maken van deze diensten voor mensen die ze nodig hebben maar de taal niet begrijpen, cruciaal.  

Weerom is dit het toepassen van fundamentele waarden en rechten in de praktijk. Gelijke toegang tot geneeskundige en andere zorgen is een teken van beschaving. Als vrijmetselaars en humanisten vinden wij het niet meer dan normaal dat je alle mensen, welke ook hun taal, kleur of levensbeschouwing mag zijn, op gelijke en gelijkwaardige en respectvolle manier behandelt. Discriminatie om (taal)ideologische redenen, uit racisme of op welke grond dan ook is verwerpelijk.

De overheid dient dan ook in de nodige opleidingen voor deze tolken te voorzien, wat bij ons in het algemeen wel het geval is.

Dat geldt eveneens voor gerechtstolken. Tijdens een proces staat immers nogal wat op het spel. Iedereen heeft recht op een eerlijk proces waarin hij/zij alles begrijpt en zich in zijn eigen taal kan verdedigen.

Maar bovendien staat in het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) dat de vervolgde persoon zich kosteloos moet kunnen laten bijstaan door een tolk.

Hier gaat het niet enkel meer om  het gelijkheidsbeginsel, maar om een mensenrecht.

Bij doventolken gelden dezelfde overwegingen: gelijke behandeling, gelijke toegang.

De inzet naar behoefte van tolken op vele momenten van het leven is een bewijs dat we iedereen gelijk en gelijkwaardig wensen te behandelen en mensen de kans geven vrij en ongebonden te  spreken.